Odwrócony Korzeń (Diverted Root)

ODWRÓCONY KORZEŃ [w roku 2020 projekt realizowany w ramach Stypendium Prezydenta Miasta Wrocławia.]

Głównym tematem projektu „Odwrócony korzeń” jest pamięć i tradycja – rozumiane jako pas transmisyjny międzypokoleniowego przekazu traumy i granicznych doświadczeń.

W poszukiwaniach podążyłem tropami swojej rodziny, a miejsca z nią związane potraktowałem jako punkt wyjścia do twórczej analizy zjawisk dziejowych w których uczestniczyli. Przyjrzałem się mechanizmom ruchów społecznych, migracji, relacji narodowościowych i religijnych, katastrof cywilizacyjnych. Poruszałem się na osi czasu od XVII wieku [najwcześniejsze dane] do XXI. W skali geograficznej od Cape Town w południowej Afryce do południowego Uralu. W skali makro-projekt dotyczył również współczesnych miejsc, ludzi i ich postaw wobec zmieniającej się niczym w kalejdoskopie rzeczywistości i świata wokół.

Działania były realizowane w podróży, na obszarze Polski i Ukrainy, dotyczyły wielu historycznych, religijnych i społecznie delikatnych spraw – jak Rzeź Wołyńska, patriotyzm i tradycja pańszczyzny-niewolnictwa; wpływ religii na zaognianie relacji społecznych, akcja repolonizacyjna i rewindykacyjna mająca na celu osłabienie prawosławia, Bieżeństwo – jedna z największych migracji ludzkich XX wieku.

Przejdź dalej do tekstu i zdjęć w piśmie RITA BAUM nr. 53/54: „Odwrócony Korzeń. Fragmenty z fragmentów”

INVERTED ROOT

The main theme of the „Inverted Root” project is memory and tradition – understood as a transmission belt of intergenerational communication of trauma and borderline experiences.

In my research I followed the traces of my own family, treating the places therein as a starting point for a creative analysis of historical phenomena in which my family members participated. I looked at the mechanisms of social movements, migrations, ethnic or religious relations, civilisation-crushing disasters. I was moving along the timeline from the 17th century (the earliest records) to the current era. On the geographical scale, from Cape Town in South Africa to the Southern Urals. At a macro scale, the project focused on people’s locations and their attitudes towards the kaleidoscopically changing reality and the surrounding world.

The activities were carried out travelling through Poland and Ukraine and dealt with many historically and socially sensitive issues – such as the Volhynian Slaughter, patriotism and the tradition of serfdom-slavery; the repolonisation and revindication campaign aimed at undermining the Orthodox Church, and the Refugeedom – one of the largest human migrations of the 20th century.

translation – Paweł Granicki

https://www.ritabaum.org.pl/post/647459977247735808/odwr%C3%B3cony-korze%C5%84-fragmenty-z-fragment%C3%B3w

https://drive.google.com/file/d/1rrWJ1pw-pdUhkjh5PPrpJ2viHTznJTVM/view?fbclid=IwAR3DrmG6gOjIwFywqz6SnJ7JYQJSK99ce41uT9szS5OYATmmhUomLp_Pj3k

**Odwrócony Korzeń – cykl wideo / Inverted Root – Video series**

Część I **– KOZACY I ŻOŁNIERZE-**
Na podstawie dostępnych dokumentów i przekazów historycznych autorska opowieść o ruskim kozackim rodzie Czekałowskich od Unii Hadziackiej w XVII wieku do 1949 roku. Historie pogranicza emigracji i nierealnych utopii splata się z nieustannym poszukiwaniem tożsamości i swojego miejsca na ziemi.
*Czas: 18.18*

https://vimeo.com/jacekzachodny

Part I – COSSACKS & SOLDIERS– Based on available documents and historical accounts, this is the author’s tale of the Chekalovsky family of Russian Cossacks between the Hadiach Treaty of the 17th century and 1949. Stories of borderland, emigration and unrealistic utopias are intertwined with a never-ending search for identity and own place on earth. Time: 18.00 (work in progress, translations)

Część II –*STÓG-*
Rytuał nakłuwania siana w poszukiwaniu uciekinierów występuje w wielu relacjach z czasów wojny, pogromów i ucieczek. Kopa siana mogła być noclegiem i schronieniem w wędrówce ale również mogła stać się pułapką bez wyjścia. Film na podstawie opowieści z Wołynia dodatkowo opatrzony fragmentami z Księgi sprawiedliwych o Ukraińcach ratujących Polaków w czasach czystek etnicznych dokonywanych przez OUN iUPA.
*Czas: 7.18*

https://vimeo.com/jacekzachodny

Part II – A HAYSTACK – The ritual of pricking hay in search of fugitives appears in many accounts of war, pogroms and escapes. A mound of hay could be a shelter and a night’s lodging during the journey, but it could also become a trap with no escape. The film is based on stories from Volhynia, with additional excerpts from the Book of the Righteous about Ukrainians rescuing Poles during ethnic cleansing by OUN and UPA. Time: 7.18 (work in progress, translations)

Część III *–TRADYCJA-*
Niewola – słowo klucz w historiach wielu narodów. W tej części Europy handel niewolnikami tworzył kapitał państwowo twórczy a odmiana niewolnictwa poddaństwo chłopów było podstawą gospodarki przez setki lat. W roku 2020 uwięzienie i cierpienie podniesiono do rangi atrakcji –w tym wypadku gospodarstwa agroturystycznego we wschodniej Polsce.
Czas: 4.00

https://vimeo.com/jacekzachodny

PartIII– TRADITION – Enslavement – a key word in the histories of many nations. In this part of Europe, the slave trade generated wealth for the state while a variant of slavery, the serfdom of peasants, has been the basis of the economy for hundreds of years. In 2020, imprisonment and suffering have been elevated into an attraction -as was the case on an agritourism farm in Eastern Poland. Time: 4.00 (work in progress, translations)

Część IV *–OPOWIEŚĆBIEŻUNKI-*
W oczach dziecka świat jest ciekawy i tajemniczy nawet w czasie wojen i tułaczki. W opowiadaniu Bieżunkitragiczne wspomnienia mieszają się z pamięcią zabawy, śmierć najbliższych z radością przetrwania. 96-letnia kobieta sięgając w swoją przeszłość przedstawia świat oczami paroletniej dziewczynki. Wszystko jest możliwe, granice znanej nam realności nie istnieją. Podkreślając ironię losu filmrozpoczyna wypowiedź Jana Wolskiego mieszkańca Emilcina [z tego rejonu pochodziła Bieżunka]–jest to jego relacja spotkania z UFO – a w szerszym kontekście z obcym, nie znanym.
Czas: 16.37

https://vimeo.com/jacekzachodny

Part IV – BIEŻUNKA’S TALE – In the eyes of a child, the world is interesting and mysterious even in times of war and exile. In the story of a refugee girl, tragic moments mix with the memory of fun, the death of her loved ones with the joy of survival. Emphasising the irony of fate, the video opens with a statement by Jan Wolski, an inhabitant of Emilcin (the homeplace of the refugee girl) – this is his account of an encounter with a UFO – and in a broader context with an alien, other, unknown. Time: 16.37 (work in progress, translations)

Część V *– PAMIĘTNIK-*
Ostatnie ujęcie człowieka godzinę dwie po śmierci połączone z jego zapiskami i notatkami. Życie zakończone śmiercią powoduje, że wyobrażenia i wspomnienia nabierają odmiennego sensu, odrywają się od właściciela a ich moc jest innego rodzaju.
Czas: 3.53

https://vimeo.com/jacekzachodny

Part V– DIARY-

The last image of a person an hour two after his death, combined with his notes and memos. A life ended by death results in images and memories taking on a different meaning, they become detached from their owner and gain a different kind of power. Time: 3.53 (work in progress, translations)

Część VI *–LELISZKI-*
Akcja rewindykacyjno polonizacyjna objęła wschodnie województwa Polski. Od roku 1919 do 1939 przejęto lub wyburzono setki cerkwi i prawosławnych obiektów religijnych wielu mieszkańców przymuszano do konwersji na katolicyzm. Leliszki to jedno z magicznych miejsc pogranicza polsko-ukraińskiego – 82 lata po akcji miejsce po dawnej cerkwi istnieje dalej również w pamięci niektórych mieszkańców.
Czas: 7.37

https://vimeo.com/user143076985

Część VII **–WOLNOŚĆ-**
Stado gołębi we wschodniej Polsce wolne ptaki w powietrzu latające wokół wsi dziesiątki razy okrążające ją tą samą trasą z małymi odchyleniami. Wolne czy niewolne. Rytm stada łączy się z dźwiękiem zarejestrowanym podczas ostatnich kilkunastu miesięcy demonstracji i manifestacji wielu stron narodowego konfliktu.
Czas: 3.53

https://vimeo.com/jacekzachodny

Part VII – FREEDOM – A flock of pigeons in eastern Poland, free birds flying around the village dozens of times, circling it along the same route with just minor deviations. Free or enslaved. The rhythm of the flock is combined with sound recordings of the last several months of demonstrations and manifestations of the many sides of the national conflict. Time: 3.53 (pl/eng)